PSİKOLOJİK OLGUNLUK
BİYOLOJİK OLARAK OLGUN OLABİLİRİZ PEKİ YA
PSİKOLOJİK OLGUNLUĞUMUZ?
Biyolojik gelişimimizin yanı sıra psikolojik
gelişimimiz ve olgunluğumuz da vardır. Gelişim Psikolojisinde yetişkinlik dönemi
(Ergenlik sonrası - 24 yaş ve üstü) olgunluk dönemi ile örtüşse de, olgunluk
kavramı, gelişim psikologları tarafından tartışıla gelen karmaşık bir konudur;
biyolojik, psikolojik, ahlaki olgunlaşmayı kapsamaktadır.
Biyolojik yaşımız elli olabilir fakat
psikolojik olgunluğumuz belli bile olmayabilir. Bu ay ki yazıda, psikolojik
olgunluğun ne demek olduğuna ve psikolojik olarak olgun olan kişilerin hangi
becerilere sahip olduğuna kısaca değinilecektir.
1970 ve 2011 yılları arasında Ankara
Üniversitesi’nde psikoloji, çocuk gelişimi, rehberlik ve danışmanlık
alanlarında birçok hizmet vermiş Profesör Doktor Bekir Onur’a göre, psikolojik
olgunluk; sevecenlik,
sevme ve sevilme yetisi, toplumsal olma yetisi, başka insanlar yetiştirebilme
yetisidir. Ayrıca, olgun kişiler kim olduklarının, kişisel güçlerinin ne
olduğunun bilincinde olan kişilerdir. “Olgun kişi durağan değildir, sürekli
değişim ve yeniden uyum gösterir, kendini yeniler. Olgunluk sonul bir ürün de
değildir, sürekli bir oluşumun durmadan yenilenen sonucudur.” demiştir.
Amerikalı psikolog Abraham Maslow’a göre olgun kişi, kendini
gerçekleştiren kişidir; aşağı gereksinmeleri (güvenlik, fizyolojik ihtiyaçlar
vb.) aşmıştır; özsaygı, başkalarına bağlılık, insancıl bir kişi olarak büyümeye
istekli olma özelliklerini gösterir (Kendini Gerçekleştirme Teorisi ve
İhtiyaçlar Hiyerarşisinden hatırlarsınız). Maslow’a göre, kendini
gerçekleştiren olgun kişi, psikolojik açıdan sağlıklıdır, dengeli bir ruh
haline sahiptir, sorunları çözme becerisi gelişmiştir, samimi, insancıl, sıcak
ve hoşgörülüdür. Kendini ve başkalarını duruma göre değerlendirir, ön yargılı
değildir. Kendini ve yeteneklerini tanır, yaratıcı ve üretkendir.
Harvard
Üniversitesi’nde profesörlük yapmış Amerikalı psikolog Gordon Allport'a göre de
olgun kişiliğin özellikleri şunlardır:
*Geniş
bir benlik duygusuna sahiptir,
*Başkalarıyla
hem yakın ilişkilerde hem de genel ilişkilerde sıcak bağlar kurmaya yeteneklidir,
*Dış
gerçeklikle bağlantı içindedir, atılgandır, analitik düşünür ve eylemde bulunur,
*Kendini gerçekleştirmeye, içgörüye ve mizaha
yeteneklidir,
*Bütünleşmiş
bir yaşam felsefesiyle uyum içinde yaşamaktadır.
Görülmektedir
ki psikolojik olgunluk bir gelişim
sürecidir, kendimizi tanımayı, kendimizi olduğumuz gibi şefkatle kabul etmeyi
ve gelişmek için özenle çabalamayı gerektirir.
Biyolojik yaşımızı hepimiz biliyoruz ve yirmi
dört yaşın üstündeysek biyolojik olarak olgunuzdur. Peki ya psikolojik
olgunluğumuz ne durumda? Psikolojik olgunluğumuzu değerlendirme sırası gelmedi
mi?
“Kendimi yeterince tanıyor muyum,
davranışlarımın, düşüncelerimin, duygularımın ayrımını yapabiliyor muyum?
Yeterince esnek ve hoşgörülü müyüm?
Sorunlarımı çözmek için çabalıyor muyum?
Kararlar alırken nelere dikkat ediyorum,
önceliklerim neler?
Kendimin hangi özelliklerini seviyor, hangi
özelliklerimi değiştirmek istiyorum?
Kendimi değiştirmek için çabalıyor muyum?
Hem kendime hem de başkalarına karşı şefkatli
miyim?
Eksik olan yanımı geliştirmek için neye
ihtiyacım var, bunun için neler yapabilirim?” Ve nicelerini kendimize soralım,
iç dünyamıza dönelim ve gelişmek için çaba gösterelim.
Psikolojik olgunluğumuzu arttırmak için
çabaladığımız bir sonbahar diliyorum. Değişim için şefkatle ve sabırla çaba
gösterirsek meyvelerimizi ilkbaharda alacağımızdan eminim.
Saygı ve sevgilerimle…
Meltem
Şahiner Öncül
Yorumlar
Yorum Gönder